9 Ιουλίου 2025

64^η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΚΕΟΣΟΕ
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ  ΧΡΗΣΤΟΥ Γ. ΜΑΡΚΟΥ

• Για την εξέλιξη βασικών ζητημάτων αμπελοοινικού ενδιαφέροντος
• Για τον απολογισμό του έργου της ΚΕΟΣΟΕ
• Για τον προγραμματισμό δράσης της
• Για την ταραχώδη συγκυρία

«Εκεί που μας χρωστάγανε μας πήραν και το βόδι»

Για άλλη μια φορά ο αγροτικός κόσμος συλλήβδην, στο στόχαστρο της «σκανδαλολογίας»

Όμως αυτή την φορά δεν υπάρχει απλά σκανδαλολογία. Αυτή τη φορά ήταν «τοις πάσι» γνωστό πως διαπράττεται :

1)  Ένα οικονομικό έγκλημα διαρκείας σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων των ανθρώπων της πραγματικής παραγωγής

2)  Διασύρεται και ακυρώνεται η αξιοπιστία της χώρας και ταυτόχρονα

3)  καλείται το σώμα των φορολογούμενων να πληρώσει το «μάρμαρο»

Όμως τα ψέματα τελειώνουν γρήγορα. Κι εδώ θα πρέπει να είμαστε σαφείς και ξεκάθαροι:

1. θα πρέπει να γίνει σαφής διαχωρισμός των πολιτικών και των ποινικών ευθυνών.
2. ΟΧΙ ΟΛΟΙ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΤΣΟΥΒΑΛΙ της διαπλοκής, της λήθης και της ατιμωρησίας
3. Οι «παρανόμως» ή «παρατύπως» εισπράξαντες τα ΕΥΡΩ των αγροτών, να επιστρέψουν τα κλεμμένα πάραυτα πίσω και να τιμωρηθούν για το αδίκημα της υπεξαίρεσης και της απάτης.
4. Όσοι «πολιτικοί» ενεπλάκησαν συνειδητά στο σκάνδαλο – και αυτό θα πρέπει να αποδειχτεί – να τιμωρηθούν ποινικά και πολιτικά αναλόγως.
5. Οι παραλείψεις σ΄αυτές τις υποθέσεις δεν δικαιολογούνται γιατί προκαλούν ζημιές εκατομμυρίων
6. Οι συμμέτοχοι στο μέγα σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ σ όποια κομματική νομενκλατούρα κι αν βρίσκονται να αποκαλυφθούν , να αποπεμφθούν απ΄τα πόστα τους και να οδηγηθούν στην Δικαιοσύνη.
7. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τους λιγοστούς επίορκους του αγροτοσυνδικαλιστικού χώρου.

Όλα τ΄αλλα είναι προφάσεις εν αμαρτίαις ….

Στα καθ΄ημάς τώρα:

1. Στον κόσμο και στην ΕΥΡΩΠΗ

Η πρόσφατη εκλογή του Ντ. Τραμπ στην Προεδρία των ΗΠΑ και οι αποφάσεις επιβολής δασμών και όρων περιορισμού επί της ουσίας του Διεθνούς εμπορίου δημιουργούν ένα νέο πρωτόγνωρο σκηνικό παγκόσμια.

Δεν είναι ακόμα σαφείς και ξεκάθαρες οι συνέπειες των προαναφερόμενων οικονομικών αποφάσεων. Είναι όμως σίγουρο, πως θα πρέπει λογικά να ξυπνήσουν την ηγεσία της Ε.Ε. από το βαθύ λήθαργο της πολιτικής της ακινησίας και να λειτουργήσει αποτελεσματικά, στην κατεύθυνση της ουσιαστικής προστασίας της Ευρωπαϊκής πρωτογενούς παραγωγής και εν προκειμένω υπέρ της ευρωπαϊκής ΟΙΝΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ που έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια πολλαπλές οικονομικές «ΗΤΤΕΣ» από τις νέες χώρες οινοπαραγωγής (Χιλή, Αργεντινή, Αυστραλία, Ν. Αφρική κλπ)

Δυστυχώς  το μήνυμα του κινδύνου δεν το έλαβε σωστά η Commission, όπως αποδεικνύεται απ΄τις προτάσεις της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου που δόθηκαν στην δημοσιότητα. Ούτε  κουβέντα για τον παραγωγικό ιστό της αμπελουργίας. Ταυτόχρονα ασάφειες και επαναλήψεις ανούσιες για την μεταποίηση και την οινική αγορά.

Ως εκ τούτου είμαστε σφόδρα ανήσυχοι για το περίγραμμα της νέας ΚΑΠ που θα καθορίσει σημαντικά και το πλαίσιο λειτουργίας της νέας ΚΟΑ του κρασιού μετά το 2027.

2. Στην Ελλάδα

Κλιματική κρίση και συνθήκες αγοράς αλληλοτροφοδοτούν παραγωγή και καλλιεργητική φροντίδα με αποτέλεσμα το ΣΠΙΡΑΛ της συρρίκνωσης να συνεχίζεται επικίνδυνα.

ü Για Δεύτερη συνεχή χρονιά έχουμε την πιο χαμηλή ιστορικά οινοπαραγωγή στη χώρα (143.060 tn)

ü Τα εμπορικά οινικά αποθέματα περιορίζονται περαιτέρω (151.900 tn)

ü Η κατά κάτοικο οινική κατανάλωση αν και ανέκαμψε ελαφρά μετά την κατρακύλα της πανδημίας βρίσκεται πολύ μακριά από τα επίπεδα κατανάλωσης της προ του 2010 εποχής (σήμερα 11,68 lit ανά κάτοικο έναντι 30 lit/κάτοικο το 2010)

ü Ο όγκος των ΟΙΝΙΚΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ σε ελαφριά πτώση 25.165 tn με αυξημένη όμως αξία 98,1 εκ €.

ü Αντιθέτως ο όγκος των ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ κρασιού (25.514 tn) πρώτη φορά υπερέβη τον αντίστοιχο των ΕΞΑΓΩΓΩΝ με συνολική αξία κοντά στα 72 εκ €.

ü Οι μέσες τιμές σταφυλιού στον παραγωγό αυξήθηκαν (0,70 €/kg για σταφύλια ΟΙΝΟΠΟΙΙΑΣ ΠΟΠ, 0,45 €/kg για τα σταφύλια παραγωγής απλών επιτραπέζιων οίνων.

Η αύξηση αυτή σε συνδυασμό με την μεγάλη πτώση της παραγωγής όχι μόνο δεν βελτίωσε την εισοδηματική θέση των αμπελουργών αλλά επανατροφοδότησε αντίθετα νέες τάσεις εγκατάλειψης της αμπελοκαλλιέργειας.

3. Οι παρεμβάσεις μας

Για την αντιμετώπιση της προαναφερόμενης εικόνας η δράση της ΚΕΟΣΟΕ ξεδιπλώθηκε ανάλογα:

Α) Η ΚΕΟΣΟΕ ζητά κατ΄αρχήν από τον Υπ.Α.Α.Τρ την ένταξη των αμπελουργικών περιοχών ΑΤΤΙΚΗΣ, ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ, ΚΥΚΛΑΔΩΝ και ΤΥΡΝΑΒΟΥ, όπου η μείωση της παραγωγής υπήρξε πρωτοφανής στο Μέτρο 23 του ΠΑΑ. Το ΥπΑΑΤρ κάνει αποδεκτό το αίτημα, εντάσσει και άλλες περιοχές εξαιρώντας αδίκως κάποιες άλλες (ΣΑΜΟ, ΛΗΜΝΟ κα).  Με νέα παρέμβαση μας εντάσσεται στο Μέτρο 23 ολόκληρη η αμπελουργική επικράτεια με ενίσχυση 101,9 €/ανά στρέμμα.

Υποβάλλονται αιτήσεις απ΄τον παραγωγικό κόσμο και τα πρώτα εμπόδια από την ελληνική γραφειοκρατία εμφανίζονται. Οι ΔΑΟΚ αρνούνται επι της ουσίας να υλοποιήσουν το μέτρο φοβούμενες, λόγω ΟΠΕΚΕΠΕ και την σκιά τους.

Μακάρι να έδειχναν ανάλογη ευαισθησία και στους ελέγχους κατά της παραοικονομίας.

Εμείς πάντως συνεχίζουμε τις προσπάθειες για να ανακουφισθεί έστω και πρόσκαιρα ο Έλληνας αμπελουργός. 

Β) με οδηγό τα σημαντικά συμπεράσματα του ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ των ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ τον Μάιο του 2024, συνεχίζουμε τις προσπάθειες για την εξεύρεση πόρων χρηματοδότησης του ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ για μια «ΒΙΩΣΙΜΗ και ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑ».

Το στρατηγικό σχέδιο αυτό, αποτελεί την απάντηση στην κρίση που αντιμετωπίζει ο κλάδος με την προϋπόθεση της σύνταξης ενός σχεδίου πολιτικών αποφάσεων με μέτρα ουσίας άμεσα υλοποιήσιμα και  μακριά από ευχολόγια και αοριστίες.  Βασική προϋπόθεση εφαρμογής η συμφωνία όλων των εμπλεκόμενων φορέων (ΚΕΟΣΟΕ – αμπελουργοί  // ΣΕΟ – ιδιωτική οινοποιία // Πολιτεία).

Προθέσεις χρηματοδότησης υπάρχουν. Αναμένουμε την εκπλήρωση τους και την σύνταξη του σχεδίου.  Σε διαφορετική περίπτωση θα συνεχίζουμε να πλέουμε σε αχαρτογράφητες θάλασσες με πιο πυκνές τρικυμίες.

Γ) Ζητήσαμε τη δημιουργία και στηρίξαμε την σύσταση της Ομάδας αμπελοοινικών θεμάτων του ΥπΑΑΤ. Αποστέλλοντας για την πρώτη της συνεδρία και την θεματολογία όπως μας ζητήθηκε.

Προτάξαμε ως θέματα συζήτησης:

• Την χρηματοδότηση του Στρατηγικού Σχεδιασμού
• Την υλοποίηση του Μέτρου 23 του ΠΑΑ και την άρση των εμποδίων εφαρμογής του μέτρου
• Τις αποζημιώσεις των αμπελουργών από τον παγετό, χαλάζι κλπ.
• Την δημιουργία της Ανεξάρτητης Αρχής Ελέγχου Διακίνησης Αγροτικών προϊόντων.

Δ)     αναπτύξαμε ιδιαίτερες πρωτοβουλίες και δράσεις για μια σειρά καίριων ζητημάτων όπως:

• Ομάδες Παραγωγών
• Κόκκινα Δάνεια και συνεταιριστικά ακίνητα
• Ταξινόμηση Ποικιλιών αμπέλου
• Μελέτη και Σχέδιο Διάσωσης ΑΤΤΙΚΟΥ Αμπελώνα
• Πρόγραμμα ΟΙΝΟΣ για τους μερικώς ή ολικώς αποαλκοολομένους οίνους
• Παρατηρητήριο στατιστικών δεδομένων αμπελοοινικής αγοράς
• Άμεση ενημέρωση των μελών μας και πολλά άλλα

Ε) Ολοκληρώθηκε με επιτυχία ασφαλής η ΕΝΟΙΚΙΑΣΗ όλων των ακινήτων της ΚΕΟΣΟΕ με ταυτόχρονη αύξηση των ενοικιοστασίων.

4. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ Η ΔΡΑΣΗ ΜΑΣ εν συντομία

Οι προτεραιότητες της ΚΕΟΣΟΕ για την επερχόμενη χρονιά αφορούν:

1)  Την χρηματοδότηση του ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ «για μια βιώσιμη και ανταγωνιστική αμπελουργία» στην βάση των κατευθύνσεων των συμπεφωνημένων συμπερασμάτων του συνεδρίου των Ιωαννίνων (Μάιος 2024).

2)  Την πολιτική πίεση για την σύσταση και λειτουργία μιας ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΕΛΕΓΧΩΝ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ με σκοπό την πάταξη της παραοικονομίας, την προστασία του καταναλωτή, την εισοδηματική στήριξη του παραγωγού και την λειτουργία εν τέλει ενός υγειούς ανταγωνισμού στην αγορά.

3)  Την αποτελεσματική και χρήσιμη για τον κλάδο λειτουργία της νεοσυσταθείσας ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ του ΥπΑΑΤρ για τον ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΟ ΤΟΜΕΑ

4)  Την σύσταση των προβλεπόμενων από την ΚΟΑ, ΟΜΑΔΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ με κύριο  μοχλό της λειτουργίας τους, τους οινοποιητικούς και αμπελουργικούς συνεταιρισμούς

5)  Την ολοκλήρωση του προγράμματος «ΟΙΝΟΣ» και την ένταξη σε νέα ευρωπαϊκά προγράμματα που ενδιαφέρουν τον αμπελοοινικό τομέα.

6)  Την οργάνωση εκδηλώσεων προβληματισμού και ενημέρωσης των Ελλήνων Αμπελουργών και των Συνεταιριστικών Οργανώσεων τους, σε περιφερειακό επίπεδο με δύο βασικά θεματικά πεδία

• Πρώτον την επίδραση της κλιματικής κρίσης στην ελληνική αμπελουργία και οινοπαραγωγή κατ ΄ επέκταση
• Δεύτερον τις προκλήσεις, τις απειλές και τις ευκαιρίες της νέας ΚΑΠ και της ΚΟΑ κρασιού

7)  Την αναβάθμιση του ρόλου της ΕΔΟΑΟ με την ευκαιρία της ανάληψης μελλοντικά της Προεδρίας από εκπρόσωπο του Συνεταιριστικού χώρου.

 5. ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

• Χωρίς Δανειοδοτήσεις, χωρίς ιδιαίτερες οικονομικές απαιτήσεις εκ μέρους τρίτων, χωρίς δεσμεύσεις οικονομικές
• Με έσοδα κυρίως απ΄την μελετημένη αξιοποίηση των ακινήτων της ΚΕΟΣΟΕ
• Με έσοδα κάποιων μελών που καταβάλλουν εισφορές οινοποίησης
• Με εισροές μετρημένες από πηγές Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων που εκτελούνται με διαφάνεια και συνέπεια
• Με νοικοκυρεμένη κυρίως την Διαχείριση των Οικονομικών της , η ΚΕΟΣΟΕ πορεύεται αυτοχρηματοδοτώντας της λειτουργία της.

Με αυτές τις σκέψεις και την ίδια αγωνιστική συνέπεια, σας καλώ αγαπητοί συνάδελφοι αμπελουργοί συνεταιριστές μέλη της Διοίκησης της ΚΕΟΣΟΕ να συνεχίσουμε τον δρόμο της προσφοράς.

Σας ευχαριστώ

Υ.Γ Στο τέλος της παρούσας εισήγησης παρατίθεται συγκεντρωτικός και συγκριτικός πίνακας των αμπελοοινικών δεδομένων της χώρας των ετών 1990, 2000, 2010, 2020 και της χρονιάς που έφυγε 2024.